Na, Rashid Mkwinda
‘’MVUA za Kwanza ni za Kupandia’’ilikuwa ni kauli mashuhuri enzi za Rais wa Kwanza wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania Mwalimu Julius Nyerere, akihamasisha kilimo ambacho kwa wakati huo kilikuwa na kauli Mbiu ya ‘’Kilimo ni Uti wa Mgongo’’.
Hamasa zile za kilimo zilikwenda sanjari na upatikanaji wa Pembejeo rahisi za kilimo wakati huo ardhi ilikuwa bado haijakumbwa na uharibifu wa mazingira huku baadhi ya maeneo wananchi wakilima kwa kutumia mbolea ya asili huku wengine wakinufaika kwa kulima bila kutumia aina yoyote ya mbolea.
Kipindi hicho kila mmea uliopandwa ulimea na kukua vyema na wakulima walinufaika kwa mazao yao ingawa baadhi ya maeneo yalikumbwa na ukame kutokana na tabia nchi iliyotokana na majanga ya asili kama vile ukame uliosababisha kutonyesha mvua na mafuriko.
Hata hivyo kwa wale waliobahatika kulima hususani katika maeneo ya mikoa maarufu kwa kilimo cha Mazao ya Chakula kama vile Rukwa, Mbeya, Iringa na Ruvuma walibahatika kuvuna mazao mengi ingawa matatizo ya masoko kwa mazao ya biashara yalikuwa bado hayajapatiwa ufumbuzi kwa wakati huo.
Nilichokusudia kukiweka
bayana katika makala haya juma hili ni kauli
ya hamasa iliyowataka wakulima kuzingatia kuwahi kupanda kwa mvua za
mwanzo ambayo iliambatana na maandalizi
ya mashamba.
Kwa zama hizi kauli hizo
zimepotea ama zimekufa kabisa kutokana na tatizo kubwa linalowakuta wakulima
juu ya ukiritimba wa pembejeo za kilimo ambazo serikali kupitia mpango wake wa
kuboresha uzalishaji wa mazao ya chakula iliamua kutenga ruzuku kwa wakulima
nchini.
Suala hili la Pembejeo
za Kilimo limehamisha fikra za wakulima nchini ambapo tangu kuanzishwa kwa
utaratibu huo wa pembejeo kumekuwa na matatizo lukuki yanayowafanya wakulima
wafikirie kuacha kilimo na kufanya shughuli zingine ambazo zitawawezesha
kununua chakula.
Hali hiyo imekuja
kutokana na ukweli kuwa ipo dosari kubwa katika ugawaji wa pembejeo za kilimo
hususani mbolea ya ruzuku ilhali makampuni yanayozalisha mbegu bora yakikumbana
na vikwazo vya mbegu zao kuchakachuliwa na wajanja wachache.
Ifahamike wazi kuw suala
la mbegu bora nchini ni miongoni mwa masuala nyeti ambayo hayana budi
kuheshimiwa mbapo serikali kwa kuzingatia hilo iliona vyema kuunda sheria
inayoweza kujitegemea namba 18 ya mwaka 2003(Seeds Act no 18,2003) ambapo
utekelezaji wa sheria hiyo kwa ukamilifu utasaidia kulinga usalama wa chakula
nchini (Food Security).
Mbali na tatizo la
pembejeo za kilimo lipo tatizo jengine ambalo kimsingi linatokana na kuchelewa
mvua katika baadhi ya maeneo nchini kama vile Dodoma ambako kiasili kuna
historia hiyo ya ukame kwa miaka mingi.
Athari katika maeneo
yenye ukame hushamiri zaidi pale mvua inapochelewa kunyesha ambapo ardhi nyingine huanza kupasuka na
kukauka na mara mvua inapoanza kunyesha husomba udongo na kufukia mazao
yaliyopandwa katika maandalizi ya kauli mbiu ya Mvua za Kwanza ni za Kupandia.
Naamini nia ya wakulima
ni kutekeleza kwa dhati dhana ya kilimo kwanza ambayo wanaamini kwa wakati huo
ndilo linaloweza kuwa suluhisho na tiba inayoweza kulete tija katika kilimo
bali matatizo sugu ya pembejeo na mbegu bora za kilimo na kutegemea mvua pekee
badala ya kuwepo kwa mfumo wa umwagiliaji linaweza kuwa ni tatizo ambalo kamwe
haliwezi kupatiwa ufumbuzi kwa miaka mingi ijayo.
Hivi sasa hivi upo mpango wa usambazaji wa Power Tiller na Trekta vijijini,
ni mpango mzuri kutokana na ukweli kuwa kwa zama hizi matumizi ya jembe la
mkono si rafiki tena wa kilimo bora cha kisasa, hata hivyo tatizo la kupanda
kwa bei ya mafuta unaweza kuwa ni mzigo mwingine kwa mkulima na hivyo
kumsababisha mkulima akate tama ya kuendelea na kilimo.Lipo jambo la kutafakari kwa kina ambalo linaweza kuwa ni suluhisho la kilimo na tija kwa wakulima hapa nchini iwapo kutakuwa na mfumo bora na makini wa umwagiliaji bila kutegemea mvua.
Kinachoonekana hapa ni kwamba kama vile hakuna jitihada za dhati kwa serikali kutengeneza mfumo wa umwagiliaji.
Kulingana na tabia fuatana na mabadiliko ya tabia nchi ni kujidanganya kutegemea kilimo cha mvua. Ni lazima kuingia katika mfumo wa umwagiliaji ingawa suala hili la Kilimo linaendelea kuwa ni kitendawili kisichopatiwa ufumbuzi na msimu wa kilimo ndio huo unakaribia.
Tunaweza kulia na hata kutoa machozi ya damu kuhusu matatizo yanayowakumba wakulima ambapo matatizo ya ukame yamekuwa kama wimbo ambalo ni sawa na balaa la kujitakia huku tatizo hilo likitupiwa kwa Mwenyezi Mungu ilhali ukweli ni kwamba inawezekana kabisa kukosekana kwa viongozi makini wenye upeo ndilo tatizo halisi.
Yapo mengi ambayo hayatiliwi mkazo juu ya mkakati huu wa Kilimo kwanza kumkomboa mkulima wa chini, labda ni kutokana na sera ya kilimo ambayo imelenga kwa wawekezaji wakubwa wa kilimo na kuwaacha wakulima wadogo wakiendelea kuhaha kwa nia ya kujikomboa kupitia kilimo.
TAMATI.
Post a Comment